Oczekiwane zmiany w księgach wieczystych

W dniu 01.12.2013 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 24.05.2013 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. 2013 poz. 941). Wprowadzone przez tę ustawę przepisy umożliwią uprawnionym organom, w tym  komornikom sądowym, wyszukiwanie informacji o księgach wieczystych w centralnej bazie danych o księgach wieczystych przy pomocy systemu informatycznego.

Najistotniejszą zmianą jest umożliwienie określonym w ustawie organom w ramach realizacji ich zadań ustawowych na wielokrotne i nieograniczone w czasie wyszukiwanie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego ksiąg wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych. Wśród tych organów ustawa wymienia między innymi sądy, prokuratury, organy kontroli skarbowej, organy celne, administracyjne organy egzekucyjne, organy podatkowe, komorników sądowych czy też notariuszy. Organy będą miały możliwość wyszukiwania ksiąg wieczystych według jednego z kryteriów: (1) oznaczenie nieruchomości przez podanie oznaczenia geodezyjnego, tj. identyfikatora działki lub województwa, gminy, numeru obrębu i numeru działki lub województwa, gminy, nazwy obrębu i numery działki; (2) oznaczenie podmiotu wpisanego do działu II księgi wieczystej (właściciela, właściciela wyodrębnionego lokalu, użytkownika wieczystego, uprawnionego) lub działu III księgi wieczystej poprzez podanie numeru PESEL lub pierwszego imienia i nazwiska osoby fizycznej albo podanie numeru REGON lub nazwy i siedziby osoby innej niż osoba fizyczna; (3) elementu numeru księgi wieczystej.

Ustawa wprowadza możliwość uzyskania za pośrednictwem systemu teleinformatycznego odpisów z ksiąg wieczystych, wyciągów (poszczególnych działów ksiąg wieczystych) z ksiąg wieczystych oraz zaświadczeń o zamknięciu ksiąg wieczystych prowadzonych w systemie informatycznym. Odpisy, wyciągi i zaświadczenia będzie można uzyskać na wniosek z Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych w ten sposób, że Centralna Informacja Ksiąg Wieczystych umożliwi wnioskodawcy samodzielny wydruk tych dokumentów. Co istotne, taki wydruk dokumentów będzie miał moc dokumentów wydawanych dotychczas przez sąd, pod warunkiem, że wydruk ten będzie posiadał cechy umożliwiające ich weryfikację z danymi zawartymi w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych. Cechami takimi będą: adres strony internetowej, umożliwiającej weryfikację treści dokumentu, określoną w rozporządzeniu formę graficzną, identyfikator wydruku oraz informacja, że wnioskodawca uzyskał dokument bez podpisu i pieczęci i posiada on moc dowodową dokumentów wydawanych przez sąd, jak również informację o możliwości zweryfikowania jego treści.

System był już testowany w latach 2011-2012, w tym między innymi przez wybranych komorników sądowych. System umożliwiał uzyskanie informacji o tym, czy dłużnikowi przysługuje prawo własności (współwłasności) nieruchomości lub prawo użytkowania wieczystego nieruchomości, przy czym informacja ta – co najistotniejsze – pochodziła z centralnej bazy obejmującej znaczną większość (a docelowo większość) nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.