W dniu 21.11.2013 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 11.10.2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy (Dz. U. 2013 poz. 1291). Ustawa przewiduje wprowadzenie regulacji zabezpieczających przedsiębiorców i pracowników przed skutkami spowolnienia gospodarczego. Ustawa wprowadza rozwiązania wspierające przedsiębiorców, poprzez udzielanie im bezpośredniej pomocy finansowej, która zostanie przeznaczona na dopłaty do wynagrodzeń dla zatrudnionych pracowników.
Z rozwiązań przewidzianych w ustawie będzie mógł skorzystać przedsiębiorca, który zanotuje spadek sprzedaży towarów i usług w określonym w ustawie okresie czasu i w określonej wysokości, nie ma zaległości w regulowaniu zobowiązań podatkowych lub zobowiązań z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, jak również przedsiębiorca wobec którego nie zachodzą przesłanki do ogłoszenia upadłości.
Przedsiębiorca, który zalega w regulowaniu zobowiązań podatkowych lub z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne będzie mógł korzystać z rozwiązań przewidzianych w ustawie, jeżeli zadłużenie z tytułu tych zobowiązań zostało rozłożone na raty i przedsiębiorca terminowo raty te reguluje, lub jeżeli zaleganie w regulowaniu składek powstało w okresie spadku sprzedaży towarów lub usług, a przedsiębiorca dołączył do wniosku o przyznanie świadczeń plan spłaty zadłużenia uprawdopodabniający poprawę kondycji finansowej przedsiębiorcy i pełną spłatę zaległości w regulowaniu składek, wraz z kopią wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o rozłożenie na raty należności z tytułu tych składek lub o odroczenie płatności tych składek.
Ustawa przewiduje następujące tytuły wypłat dla przedsiębiorcy występującego z wnioskiem o przyznanie finansowanych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (dalej: FGŚP) świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy:
- świadczenie na częściowe zaspokojenie wynagrodzeń pracowniczych za czas przestoju ekonomicznego,
- świadczenie na częściowe zrekompensowanie wynagrodzenia z tytułu obniżenia wymiaru czasu pracy,
- środki na opłacenie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy.
Wsparcie dla przedsiębiorców ma charakter bezzwrotnej pomocy finansowej udzielanej na zasadzie pomocy de minimis i spełnia przesłanki określone w regulacjach prawa Unii Europejskiej.
Przyjęte rozwiązania będą chronić miejsca pracy podczas wprowadzonego przez przedsiębiorcę przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy. Pracodawca będzie mógł wprowadzić również obniżony wymiar czasu pracy z przyczyn ekonomicznych niedotyczących pracownika.
Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy przedsiębiorca ustala w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi. Jeśli takie organizacje nie działają w danej firmie, przedsiębiorca powinien uzgodnić treść porozumienia z organizacjami reprezentatywnymi lub z przedstawicielami pracowników.
Wniosek o przyznanie świadczeń z FGŚP przedsiębiorca będzie składał do marszałka województwa, który zweryfikuje poprawność i kompletność złożonej dokumentacji. Świadczenia będą udzielane maksymalnie na 6 miesięcy. Środki z FGŚP mają być przekazywane na rachunek przedsiębiorcy po zawarciu umowy o wypłatę świadczeń i złożeniu wykazu pracowników uprawnionych do pomocy. Środki na opłacenie składek na ubezpieczenia społeczne są dodatkową pomocą udzielaną przedsiębiorcy.
Ustawa zawiera również przepisy dotyczące wsparcia przedsiębiorców dodatkową pomocą z Funduszu Pracy. Chodzi o środki na podnoszenie kwalifikacji pracowników. Przedsiębiorca będzie mógł wystąpić z wnioskiem do starosty o dofinansowanie 80 proc. kosztów szkolenia podjętego przez pracowników w okresie przestoju lub obniżonego wymiaru czasu pracy. Wysokość refundacji nie będzie mogła przekroczyć 300 proc. przeciętnego wynagrodzenia. W ustawie określono szczegółowo warunki udzielenia tego wsparcia, realizacji szkolenia, niezbędnej dokumentacji oraz rozliczenia się z otrzymanych z Funduszu Pracy środków.