1 lipca 2023 r. zniesiony został stan zagrożenia epidemicznego, który wprowadzony został w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 i zastąpił obowiązujący od 20 marca 2020 r. stan epidemii. Powyższe niesie za sobą również bardzo liczne zmiany w obowiązującym nas porządku prawnym. Wobec powyższego, postanowiliśmy przygotować dla Państwa kilka artykułów zawierających opis najważniejszych zmian. W pierwszym wpisie skupiamy się na zmianach istotnych dla pracodawców i pracowników.
Okresowe badania lekarskie pracowników
Powrót wynikających z Kodeksu pracy obowiązków dotyczących okresowych badań lekarskich pracowników. Pracodawca i pracownik obowiązani są niezwłocznie podjąć wykonywanie zwieszonych w czasie stanu epidemii oraz stanu zagrożenia epidemicznego badań i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania tego stanu. W powyższym terminie strony umowy o pracę zobowiązane są również wykonać nowe badania u lekarza medycyny pracy, jeżeli uprzednio otrzymane orzeczenie wydane zostało przez lekarzy innych specjalności niż medycyna pracy.
Badania wstępne pracowników
Pracodawcy nie mogą korzystać z wyjątków dotyczących kierowania pracowników na badania wstępne. W okresie epidemii i zagrożenia epidemicznego pracodawca mógł nie kierować pracownika na badania wstępne, jeżeli miał on zostać zatrudniony na stanowisku administracyjno-biurowym oraz miał być zatrudniony ponownie u tego samego pracodawcy w okresie 180 dni od zakończenia poprzedniego zatrudnienia. Od powyższej sytuacji istniał również wyjątek, który dotyczył nowych pracowników, mających w chwili zatrudnienia aktualne orzeczenie lekarskie, uzyskane w związku z poprzednim stosunkiem pracy. Obecnie pracodawcy ponownie przed dopuszczeniem pracowników do pracy powinni bezwzględnie skierować ich na badania wstępne.
Szkolenia BHP
Wraz z odwołaniem stanu zagrożenia epidemicznego przywrócony zostaje dotychczasowy tryb prowadzenia szkoleń. Oznacza to, iż szkolenia BHP nie będą mogły być już przeprowadzane w formie zdalnej. Wyjątkiem są sytuacje, gdy pracownik przygotowywany jest do świadczenia pracy zdalnej na stanowisku administracyjno-biurowym. Termin przeprowadzenia szkolenia okresowego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy przypadający w okresie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, wydłużony jest do 60 dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.
Nakazanie wykorzystania urlopu wypoczynkowego
W okresie stanu epidemii i stanu zagrożenia epidemicznego pracodawca miał możliwość nakazania pracownikowi wykorzystania urlopu wypoczynkowego w wyznaczonym przez siebie terminie. Pracodawca mógł również udzielić pracownikowi, w terminie przez siebie wskazanym, bez uzyskania zgody pracownika i z pominięciem planu urlopów, tzw. zaległego urlopu wypoczynkowego, tj. urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego przez pracownika w poprzednich latach kalendarzowych, w wymiarze do 30 dni urlopu. Pracownik z kolei był obowiązany taki urlop wykorzystać. Wraz z odwołaniem tych stanów ww. działania ponownie będą niedopuszczalne.